كشورهاي روسيه، ژاپن، استراليا، مالزي، تايلند و كره روز شنبه را رسما اول ماه مبارك رمضان اعلام كرده‌اند

كشورهاي روسيه، ژاپن، استراليا، مالزي، تايلند، تركيه و كره روز شنبه را رسما اول ماه مبارك رمضان اعلام كرده‌اند.

كميته‌هاي استهلال ماه مبارك رمضان در كشورهاي روسيه، ژاپن، استراليا، مالزي، تايلند، تركيه و كره روز شنبه را اول ماه ضيافت الهي اعلام كرده‌اند اين در حالي است كه در كشورهاي عمان، مصر، اردن ، امارات ، لبنان، قطر و كويت روز يكشنبه اول ماه مبارك رمضان اعلام شده است. اوقاف اهل سنت در عراق نيز فردا را آخرين روز ماه شعبان و روز يكشنبه را اول ماه مبارك رمضان در اين كشور اعلام كرد. يمن روز شنبه را اول ماه رمضان اعلام كرد.

ديوان پادشاهي عربستان سعودي نيز با صدور بيانيه‌اي در اين‌باره اعلام كرد به دليل عدم رويت هلال ماه رمضان، فردا (شنبه) آخرين روز از ماه شعبان است و بدين ترتيب روز يكشنبه در اين كشور اول روز ماه مبارك رمضان خواهد بود.

مسلمانان امسال چند ساعت روزه مي‌گيرند؟

بر اساس محاسبات نجومي، امسال با فرارسيدن فصل تابستان به نيمه شمالي كره زمين و زمستان در نيمه جنوبي، تعداد

بر اساس محاسبات نجومي، امسال با فرارسيدن فصل تابستان به نيمه شمالي كره زمين و زمستان در نيمه جنوبي، تعداد ساعات روزه در ماه مبارك رمضان در كشورهاي دنيا تفاوت زيادي با يكديگر دارد.

طبق محاسبات نجومي، مسلمانان اروپا امسال بيشترين ساعات روزه را دارند. تعدادساعات روزه در دانمارك به 21 ساعت مي رسد ( كه فصل تابستان در نيمه شمالي كره زمين است ) در حاليكه ساعات روزه داري مسلمانان در آرژانتين كمترين ساعات در بين كشورها است و تنها 9 ساعت و30 دقيقه است ( فصل زمستان در نيمه جنوبي كره زمين است)

در شمال كشورچين، افغانستان، جنوب تركمنستان، آذربايجان، تركيه، شمال عراق، مركز و شمال سوريه وشمال لبنان با ابزار اپتيكي قابل رؤيت است، بديهي است اين هلال در ساير نقاط آسيا از جمله در شمال و شمال شرقي اين قاره قابل مشاهده نخواهد بود.

آقاي قاضي ميرسعيد در خصوص رؤيت پذيري هلال ماه در قاره آفريقا و قاره اروپا گفت: هلال ماه رمضان در غروب روز جمعه در تمام قاره آفريقا با چشم غير مسلح قابل رؤيت است و هلال ماه رمضان در غروب روز جمعه در جنوب قاره اروپا مثل كشورهاي اسپانيا، پرتغال، جنوب ايتاليا، يونان، قبرس با ابزار (دوربين و يا تلسكوپ) قابل مشاهده و در ساير مناطق اروپا هلال ماه حتي با ابزار اپتيكي قوي نيز قابل رؤيت نخواهد بود.

قاضي ميرسعيد افزود: هلال ماه رمضان در غروب جمعه در مركز و جنوب ايالات متحده آمريكا، آمريكاي مركزي و آمريكاي جنوبي با چشم غير مسلح قابل رؤيت است، اين هلال در شمال آمريكا فقط با ابزار اپتيكي قابل رؤيت خواهد بود.

در اينجا نقشه هايي درباره ي پيش بيني رؤيت هلال بر اساس معياري با نام �عوده� در شامگاه 30 امردادماه 1388، ارائه مي گردد.

رمضان در شيراز

شيرازي‌ها، آخرين جمعه ماه شعبان را كلوخ اندازون مي‌گويند. در اين روز رسم است كه مردم به گردشگاه‌هاي اطراف شهر مي‌روند و آن روز را با خوشي به شام مي‌رسانند. چون باور دارند كه ماه مبارك رمضان، ماه عبادت است و در اين ماه تنها بايد عبادت كرد.

از چند روز مانده به ماه رمضان، بعضي خانواده‌ها نذر دارند و افطاري مي‌دهند و بيشتر مهماني‌ها به شكل افطاري برگزار مي‌شود. همچنين رسم است كه پس از افطار، مردم به ديد و بازديد مي‌روند و گاهي تا وقت سحر دور هم مي‌نشينند، صحبت مي‌كنند و شب چره‌اي شامل رنگينك، زولبيا و باميه ‌مي‌خورند.

در همين شيراز، خانواده‌هايي كه دختري را شوهر داده باشند، در اولين ماه رمضان پس از عروسي، خود را موظف مي‌دانند تا افطاري كاملي به نام �روز والون� تهيه كنند و همراه با گلي براي عروس بفرستند.

رمضان در مازندران

در استان مازندران مرسوم است افرادي كه حاجتي داشته باشند، براي برآورده شدن آن، نذر ختم انعام مي‌كنند و براي اين كار از كساني كه در قرائت قرآن تبحر دارند، دعوت مي‌كنند و هنگام خواندن قرآن، مقداري نمك، چند قرص نان و چند ظرف آب در سيني بزرگي مي‌گذارند و در مجلس قرار مي‌دهند و پس از خواندن سوره انعام، افراد روزه خود را با غذاهايي كه در سيني قرار دارد، باز مي‌كنند و نان‌هاي باقيمانده را به عنوان تبرك در سفره نان قرار مي‌دهند تا بركت پيدا كند و در ادامه، صاحب مجلس سفره افطار را پهن مي‌كند.

قديم در مازندران رسم بود افرادي كه فرزند پسر مي‌خواستند، نذر مي‌كردند كه در طول ماه مبارك رمضان مردم را براي خوردن سحري بيدار كنند؛ به اين صورت كه يك ظرف حلبي خالي را به گردن خود مي‌آويختند و با چوب به آن ضربه مي‌زدند تا مردم براي سحري بيدار شوند كه البته اين رسم‌ها اكنون از بين رفته است.

نذر حلوا از ديگر نذورات مردم اين منطقه است كه در شب پانزدهم ماه مبارك رمضان و همزمان با ميلاد حضرت امام حسن مجتبي‌(ع)، زنان به عنوان نذري، قند، چاي، خرما و حلوا به مسجد مي‌برند كه اين كار تا پايان ماه مبارك رمضان ادامه دارد.

در مازندران مرسوم است كساني كه براي نخستين بار به سن تكليف مي‌رسند و روزه مي‌گيرند، تا زماني كه از جانب بزرگ‌ترها به عنوان روزه سري هديه‌اي نگيرند، افطار نمي‌كنند. معمولاً اين هدايا شامل چادر نماز و طلاجات براي دختران، پول و انواع نقره جات قديمي براي پسران است.

رمضان در خراسان

در خراسان و به ويژه در شهر بيرجند نيز مرسوم است كودكان و نوجوانان در ايام ماه رمضان در گروه‌هاي مختلف و تحت سرپرستي يك نفر به در منازل مي‌روند و با خواندن شعرهايي، از صاحب‌خانه تقاضاي شيريني و خوردني مي‌كنند، شعرهايي كه در اين مراسم خوانده مي‌شود به نام رمضاني مشهور است و معمولاً توسط سرگروه خوانده مي‌شود.

مردم مؤمن همدان، همانند خداجويان ديگر نقاط كشور پهناور ايران اسلامي مناسبت‌هاي ويژه مذهبي و ملي را با آداب و سنن ويژه‌اي برگزار مي‌كنند.

ماه مبارك رمضان يكي از مناسبت‌هايي است كه مردم استان همدان براي آن ارج و احترام ويژه قايل بوده و از دير باز تا كنون آن را با آداب و رسوم خاصي برگزار كرده‌اند. قدمت سنت‌هاي ويژه ماه مبارك رمضان در همدان به تاريخ اسلام بر مي‌گردد و با وجود گذشت ساليان متمادي، مردم استان خود را براي استقبال از ماه ميهماني خدا آماده مي‌كنند. يكي از محققان فرهنگ عامه همدان در اين‌باره گفت: همه ساله مردم استان چند روز مانده به آغاز رمضان به استقبال اين ماه مي‌روند، كه اين استقبال آيين پيشباز از ماه رمضان ناميده مي‌شود.

عباس فيضي اظهار داشت: آيين استقبال به اين صورت است، كه مردم براي آمادگي هر چه بيشتر براي گرفتن روزه در ماه مبارك رمضان، روزهاي اول، پانزدهم و آخر ماه شعبان را روزه مي‌گيرند. مردم همدان باور دارند ، افرادي كه اين سه روز را روزه بگيرند ، اجر و ثواب آن برابر با روزه يك ماه رمضان است. اين اعتقاد به حدي در نزد مردم همدان ريشه دارد، كه بيشتر آنان اين سه روز را روزه مي‌گيرند.

به گفته فيضي، يكي ديگر از آداب و رسوم اهالي همدان كلوخ اندازان نام دارد، مردم استان روز آخر ماه شعبان را كلوخ اندازان مي‌گويند، در اين روزمردم شادي‌كنان با تهيه و پخت غذايي مخصوص به‌نام كباب سرداشي سفره خود را براي اطعام نيازمندان و فقرا پهن مي‌كنند. همداني‌ها كباب سرداشي را از مخلوط گوشت چرخ كرده، سيب زميني ، پياز، تخم‌مرغ، ادويه و گوجه فرنگي تهيه مي‌كنند، مراسم كلوخ اندازان از اول تا پايان روز آخر شعبان ادامه دارد و پس از آن مردم، آماده روزه ‌داري در ماه مبارك رمضان مي‌شوند.

مردم استان پس از آن كه فرزندان آنان به سن بلوغ رسيدند، از آنان مي‌خواهند كه در ماه مبارك رمضان روزه را كامل بگيرند. درباره بچه‌هايي كه به سن شرعي نرسيده و روزه بر آنان واجب نيست، اهالي همدان اعتقاد دارند اگر بتوانند روزه را قلاغي (كلاغي) بگيرند، خداوند اجر و پاداش روزه كامل را براي آنان منظور مي‌كند.

مردم همدان به روزه نيمه روز و روزه‌اي كه در آن بچه‌ها از هنگام سحر تا اذان ظهر روزه خود را نخورند، روزه قلاغي مي‌گويند.

يكي ديگر از سنت‌هاي قديمي ماه رمضان در همدان ، مراسم كيسه بركت در روز ۲۷اين ماه است، در اين روز زنان روزه ‌دار در رفتن به مسجد و اقامه نماز ظهر به همراه خود پارچه ، نخ و سوزن مي‌برند.

زنان مؤمن همداني در ميانه دو نماز ظهر و عصر با استفاده از اين وسيله‌ها به كار دوختن يك يا چند عدد كيسه بركت مشغول مي‌شوند.

سه صورت براي پرسش شما وجود دارد كه ما با استفاده از ديدگاه هاي مراجع تقليد، به تفكيك به پاسخ آن مي پردازيم.

يك. اگر به واسطه مرضى، روزه رمضان را نگيرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بكشد، قضاى روزه‏هايى را كه نگرفته بر او واجب نيست و بايد براى هر روز يك مدّ كه تقريباً ده سير (750 گرم) است گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد. (توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج‏1، ص 947، مسأله 1703)

دو. اگر به واسطه عذر ديگرى؛ مثلًا براى مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقى بماند، روزه‏هايى را كه نگرفته بايد قضا كند و احتياط مستحب آن است كه براى هر روز يك مد طعام هم به فقير بدهد. (توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج‏1، ص 947، مسأله 1703)

سه. اگر در ماه رمضان به واسطه عذرى روزه نگيرد و بعد از رمضان عذر او برطرف شود و تا رمضان آينده عمداً قضاى روزه را نگيرد بايد روزه را قضا كند و براى هر روز يك مد گندم يا جو و مانند اينها هم به فقير بدهد. (توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج‏1، ص 947، مسأله 1705)

سپاس خدايي را كه ماه رمضان را بر امت اسلام اهدا نمود و آن را ماه پاكيزگي و تصفيه از گناهان قرار داد.

او كه ماه رمضان را، ماه قيام – براي نماز در شبها – و يكي از راههاي احسان قرار دارد.

خدايي كه اين ماه را بر ماههاي ديگر برتري داد و آن را گرامي داشت و فضايل را درآن هويدا نمود.

خدايا ! ما را در شناخت اين ماه و اداي حقش و دوري گزيدن از اعمال حرام توفيق ده، تا از دستان و پاهايمان در راه حرام استفاده نكنيم ، مال حرام نخوريم و زبانمان جز به بيان گهرهاي قرآن ، پيامبر اكرم و ائمه معصومين عليه السلام گشوده نشود.

پروردگارا ! ما را دراين ماه بر اوقات نمازهاي يوميه و احكامش موفق فرما ، ما را در نماز همچون كساني قرار ده كه مراتب شايسته آنرا يافته اند .

الهي ! به ما توفيق عنايت فرما كه دراين ماه با نيكي و بخشش فراوان ، با خويشان خود رفتار نمائيم و با احسان از همسايگان جويا شويم.

خدايا ! كمك كن كه مال خود را خالص و آراسته نماييم .

الهي! توفيق ده كه دراين ماه به سوي تو تقرب جوييم .

بار خدايا! ما را درتوحيد و عدم شرك نسبت به خود ياري فرما.

بار الها ! هر روز كه از ماه رمضان مي گذرد و ازآن كاسته مي شود ، از گناهان ما بكاه و با به پايان رسيدن روزهايش ، بديها و گرفتاريها را دفع نما.

پروردگارا! اگر دراين ماه از راه راست عدول نموديم، ما را هدايت فرما.

خدايا ! به عدد تمامي كساني كه دراين ماه بر آنها درود فرستاده اي و چندين برابر آنها كه فقط خود قادر به شمارش آن هستي بر ما درود فرست.

ماه رمضان، بهار قرآن و هنگامهي معطر شدن جانهاي مؤمنان با عطر دلنواز آيه هاي الهي است.

رسول گرامي(صلّي الله عليه و آله) عترت خود را همراه و قرين قرآن ناميد، پس رمضان همان گونه كه بهار قرآن است. بايد بهار ولايت نيز باشد. به همين خاطر در اين ماه آن چنان كه از سوي پيشوايان ديني به قرآن دعوت شده است، جويندگان حقيقت به ولايت و امامت نيز فرا خوانده شده اند. اين حقيقت را در ادعيه اي از ماه مبارك رمضان كه در ارتباط با امام مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ است به عيان ميتوان مشاهده كرد.

ما در اينجا برخي از اين ادعيه را از كتاب شريف مكيال المكارم¹ نقل ميكنيم. در اين كتاب در اين رابطه چنين آمده است:

تمام ماه رمضان (يكي از زمانهايي كه دعاي براي امام مهدي(عج) در آن سفارش شده است، تمام ماه رمضان است.) به خصوص در شبهاي آن ماه شريف، زيرا كه اين ماه بهار دعا كردن است، و اين هم بهترين دعاها ميباشد. از همين روي از خود آن حضرت ـ كه خداوند فرجش را برساند ـ أمر و اهتمام به دعاي افتتاح در شبهاي اين ماه رسيده است. بنابراين از خواندن آن غافل مشو كه جدّاً دعايي است نفيس، و جامع مطالب دنيا و آخرت ميباشد.

و نيز مؤيد اين مطلب است آن كه رئيس محدثين شيخ بزرگوار صدوق ـ رحمة الله عليه ـ در كتاب فضائل شهر رمضان به سند خود از حضرت امام رضا (عليه السّلام) آورده كه درباره ي خوبي هاي ماه رمضان فرمود: كارهاي نيك در ماه رمضان پذيرفته شود و بديها آمرزيده گردد. هر كس در ماه رمضان يك آيه از كتاب خداي ـ عز و جل ـ بخواند چنان است كه در ماههاي ديگر ختم قرآن كند، و هر كه در اين ماه به روي برادر مؤمنش بخندد، روز قيامت او را ملاقات ننمايد جز اين كه در روي او خنده آورد، و وي را به بهشت مژده دهد، و هر كس در اين ماه مؤمني را ياري كند خداي تعالي او را در درگذشتن از صراط ياري نمايد. روي كه قدمها در آن خواهد لغزيد، و هر آن كه در اين ماه خشم خود را فرو گيرد، خداوند روز قيامت خشم خود را از او باز دارد، و كسي كه در آن اندوهگيني را دادرس شود خدايش از بيم بزرگ روز قيامت در امان دارد، و هر كه در اين ماه ستمديده اي را ياري نمايد خداوند او را بر هر كسي كه در دنيا با وي دشمني ورزد ياري فرمايد، و روز قيامت هنگام سنجش اعمال و حساب نيز ياريش كند.

ماه رمضان؛ ماه بركت؛ ماه رحمت؛ ماه مغفرت؛ و ماه توبه و بازگشت (به درگاه خداوند) است، و هر كس در ماه رمضان آمرزيده نشود پس در چه ماهي آمرزيده خواهد شد!؟ پس از خداوند بخواهيد كه روزه را از شما بپذيرد. و آن رمضان را آخرين رمضان شما قرار ندهد، و اين كه شما را در اين ماه براي فرمانبرداريش توفيق بخشد، و از نافرمانيش محفوظ بدارد، كه او بهترين سئوال شدگان است.²

دعا براي تعجيل فرج و گشايش امر مولايمان حضرت حجت(عج) از اقسام ياري و كمك ميباشد، كه در اين جهت شريف ياري كردن مؤمن تأكيد شده اين كه در اين ماه مبارك به آن عمل گردد، و بدون شك ياري كردن امام ـ عليه السلام ـ بهترين و تمامترين اصناف ياري كردن است.

و گواه بر آنچه ذكر شد از اهتمام به آن در ماه رمضان: دعايي است كه در كتاب اقبال و زاد المعاد از امام چهارم سيد العابدين و فرزندش ابو جعفر باقر ـ عليه السلام ـ روايت آمده كه اولش چنين است: خدايا اين ماه رمضان است... از تو ميخواهم كه جانشين محمد و وصي محمد و قيام كننده ي به عدالت از اوصياء محمد ـ كه درودهايت بر او و ايشان باد ـ را ياري نمايي، ياريت را بر آنان معطوف بدار.

به گزارش خبرنگار تبيان به نقل از رسا، حضرت آيت الله مكارم شيرازي، روز شنبه پس از اقامه نماز ظهر و عصر نخستين جلسه تفسير خود را در مدرسه امام علي بن ابي‌طالب ـ ع ـ آغاز كردند و با بيان اينكه در قرآن نكته‌هاي زيادي در خصوص ماه مبارك رمضان وجود دارد گفتند: يكي از نكات قرآني و عباراتي كه مورد فراموش قرار گرفته، مطالعه و تفكر در اسراسر آفرينش و عالم هستي است. اگر كسي دقايقي را تفكر كند ايمان و عشقش به خدا قوي‌تر مي‌شود و در نتيجه آن عمل او پاك‌تر خواهد شد.
ايشان با اشاره به روايتي از رسول اكرم ـ ص ـ ريشه سعادت و نجات انسان در دنيا و آخرت را پيروزي بر دشمن دانستند و افزودند: ريشه تمام خوشبختي‌ها فكر و مطالعه است؛ فكري كه انگيزه‌اش الهي و براي خدا باشد. بايد در سه موضوع تفكر كنيم؛ نخست اينكه از كجا آمديم؟ دوم براي چه آمديم و وظيفه‌مان چيست؟ و سوم به كجا خواهيم رفت؟ نبايد در اين دنيا كوركورانه از هر كس و هر حرفي پيروي كرد.
استاد دروس خارج حوزه علميه قم با خبر شدن از احوال مردم جامعه و به ياري آنها شتافتن را از ويژگي‌هاي روزه نام بردند و اظهار داشتند: اساس جهان آفرينش برخير و سلامت است. اگر كسي دچار شري شد بداند كه از عمل خود بوده است. خدا برخي از كارها را به عنوان كار خير نام برده است؛ مانند جهاد، فراگيري دانش، رحمت خدا، صبر و استقامت، باقيات الصالحات. اما همه خيرات در روزه داشتن ماه مبارك رمضان جمع است.
ايشان روزه را سبب پرورش انسان‌ها و قرآن را موجب آموزش ارزيابي كردند و فرمودند: ماه رمضان ماه آموزش و پرورش است. خدا در اين ماه ما را با روزه پرورش و با قرآن آموزش مي‌دهد.
آيت الله مكارم شيرازي صبر و نماز را عامل موفقيت و پيروزي همه انسان‌ها معرفي كردند و ادامه دادند: نماز در برابر مشكلات و دشمنان به انسان نيرو مي‌دهد. يكي از مهم‌ترين عوامل مهم پيروزي ملت مومن و خداجوي ايران در هشت سال دفاع مقدس همين نمازها، روزه‌ها و توسل‌ها به ائمه اطهار ـ ع ـ بود.

به گزارش خبرنگار تبيان به نقل از رسا، حضرت آيت الله مكارم شيرازي، روز شنبه پس از اقامه نماز ظهر و عصر نخستين جلسه تفسير خود را در مدرسه امام علي بن ابي‌طالب ـ ع ـ آغاز كردند و با بيان اينكه در قرآن نكته‌هاي زيادي در خصوص ماه مبارك رمضان وجود دارد گفتند: يكي از نكات قرآني و عباراتي كه مورد فراموش قرار گرفته، مطالعه و تفكر در اسراسر آفرينش و عالم هستي است. اگر كسي دقايقي را تفكر كند ايمان و عشقش به خدا قوي‌تر مي‌شود و در نتيجه آن عمل او پاك‌تر خواهد شد.
ايشان با اشاره به روايتي از رسول اكرم ـ ص ـ ريشه سعادت و نجات انسان در دنيا و آخرت را پيروزي بر دشمن دانستند و افزودند: ريشه تمام خوشبختي‌ها فكر و مطالعه است؛ فكري كه انگيزه‌اش الهي و براي خدا باشد. بايد در سه موضوع تفكر كنيم؛ نخست اينكه از كجا آمديم؟ دوم براي چه آمديم و وظيفه‌مان چيست؟ و سوم به كجا خواهيم رفت؟ نبايد در اين دنيا كوركورانه از هر كس و هر حرفي پيروي كرد.
استاد دروس خارج حوزه علميه قم با خبر شدن از احوال مردم جامعه و به ياري آنها شتافتن را از ويژگي‌هاي روزه نام بردند و اظهار داشتند: اساس جهان آفرينش برخير و سلامت است. اگر كسي دچار شري شد بداند كه از عمل خود بوده است. خدا برخي از كارها را به عنوان كار خير نام برده است؛ مانند جهاد، فراگيري دانش، رحمت خدا، صبر و استقامت، باقيات الصالحات. اما همه خيرات در روزه داشتن ماه مبارك رمضان جمع است.
ايشان روزه را سبب پرورش انسان‌ها و قرآن را موجب آموزش ارزيابي كردند و فرمودند: ماه رمضان ماه آموزش و پرورش است. خدا در اين ماه ما را با روزه پرورش و با قرآن آموزش مي‌دهد.
آيت الله مكارم شيرازي صبر و نماز را عامل موفقيت و پيروزي همه انسان‌ها معرفي كردند و ادامه دادند: نماز در برابر مشكلات و دشمنان به انسان نيرو مي‌دهد. يكي از مهم‌ترين عوامل مهم پيروزي ملت مومن و خداجوي ايران در هشت سال دفاع مقدس همين نمازها، روزه‌ها و توسل‌ها به ائمه اطهار ـ ع ـ بود.

از زمان رودكي تا كنون و با شكل‌گيري ادب پارسي،‌ آثاري با موضوع رمضان در شعر شاعران بزرگ فارسي‌زبان مسلمان ديده مي‌شود؛ براي مثال، فردوسي از اولين شاعراني بود كه مفهوم رمضان در آثارش وجود دارد.

ناصرخسرو از ديگر شاعراني است كه به موضوع رمضان توجه داشته و در ديوان اشعارش شعرهايي با اين موضوع يافت مي‌شود. همچنين مولانا‌، شاعر و عارف بزرگ ايراني، از ديگر شاعراني است كه مي‌توان موضوع رمضان را در اشعارش رصد كرد؛ از جمله مثنوي معروفي كه هر سال در لحظه معنوي افطار از صدا و سيما پخش مي‌شود: اين دهان بستي دهاني باز شد / تا خورنده لقمه‌هاي راز شد // چند خوردي ‌چرب و شيرين از طعام / امتحان كن چند روزي در صيام.

اشعاري كه با موضوع رمضان سروده مي‌شوند، به عنوان �رمضانيه� معروف‌اند؛ يعني شاعراني كه با موضوع رمضان شعر مي‌سرايند، اين اشعار را با عنوان �رمضانيه� مي‌شناسند.

موضوعاتي كه شاعران درباره ماه رمضان توجه بيش‌تري به آن‌ها داشته‌اند، استقبال از ماه مبارك رمضان، تأمل در فلسفه روزه‌داري و حكمت آن، اشاره به آداب افطار و گشودن روزه، تأمل در فلسفه ليالي قدر و شهادت مولا اميرالمؤمنين علي (ع)، وداع با ماه رمضان و همچنين استقبال از عيد سعيد فطر است.

‌نوعي از شعر كه شاعران با موضوع استقبال از عيد سعيد فطر مي‌سرايند، به عنوان �فطريه� معروف‌ است؛ براي مثال، مولانا در استقبال از آمدن ماه مبارك رمضان گفته است: مبارك باد آمد ماه روزه / رهت خوش باد اي همراه روزه // شدم بر بام تا مه را ببينم / كه بودم من به جان دلخواه روزه. و يا باز در شعر ديگري مي‌گويد:

آمد رمضان و عيد با ماست / قفل آمد و آن كليد با ماست.

موضوع ديگري كه شاعران مسلمان پارسي‌زبان در ارتباط با ماه رمضان به آن توجه داشته‌اند، اين است كه انسان‌ها را از روزه‌ي جسم به روزه‌ي جان و در اصل، از روزه‌ي ظاهر به روزه‌ي باطن دعوت كرده‌اند و در اين موضوع تأمل داشته‌اند كه مفهوم رمضان تنها نخوردن و نياشاميدن نيست؛ بلكه بايد جسم و جان همگي روزه باشند و به دنبال معصيت نروند. براي مثال، از سعدي شعري است كه مي‌گويد:‌ شنيدم كه نابالغي روزه داشت / به صد محنت آورد روزي به چاشت // به كتابش آن روز سائق نبرد / بزرگ آمدش طاعت از طفل خرد // پدر ديده بوسيد و مادر سرش / فشاندند بادام و زر بر سرش // چو بر وي گذر كرد يك نيم‌روز / فتاد اندر او آتش معده ‌سوز // به دل گفت اگر لقمه چيزي خورم / چه داند پدر غيب يا مادرم ‌// چو روي پسر در پدر بود و قوم / نهان خورد و پيدا به سر برد صوم // چه داند كه در بند حق نيستي / اگر بي‌وضو در نماز ايستي؟...